Wespen

De insectenwereld is ingedeeld in 33 ordes. Wespen horen bij de orde van de Vliesvleugeligen (Hymenoptera). Ook de bijen, hommels en mieren horen daarbij. Er zijn twee onderordes:

  • Apocrita (Angeldragers en Sluipwespen), bevat alle soorten met een wespentaille.
  • Bladwespachtigen, bevat alle soorten zonder wespentaille.

Angeldragers

De sectie Angeldragers (Aculeata) omvat zo’n 420 soorten wespen en bestaat verder uit bijen, hommels en mieren. De wespen zijn verdeeld over diverse families en genera (geslachten).

Goudwespen

Goudwespen

Tandgoudwespen

Tandgoudwespen zijn prachtig roodblauw gekleurde wespen, die hun eitjes in het nest van anderen leggen.

Onderorde: Apocrita
Sectie: Angeldragers (Aculeata)
Familie: Goudwespen (Chrysididae)
Genus: Tandgoudwespen (Chrysis)

Goudwespen

Drietandgoudwespen

Drietandgoudwespen zijn kleine groenblauwe wespen, die parasiteren op Pottenbakkerswespen.

Onderorde: Apocrita
Sectie: Angeldragers (Aculeata)
Familie: Goudwespen (Chrysididae)
Genus: Drietandgoudwespen (Trichrysis)

Graafwespen

Argogorytes

Argogorytes

Argogorytes horen tot de familie van de Graafwespen. Het zijn grote, zwarte wespen met spuugbeestjes als prooi.

Onderorde: Apocrita
Sectie: Angeldragers (Aculeata)
Familie: Graafwespen (Crabronidae)
Genus: Argogorytes

Blokhoofdwespen

Blokhoofdwespen

Blokhoofdwespen horen tot de familie van de Graafwespen. Het zijn wespen met een breed gezicht met witte haren.

Onderorde: Apocrita
Sectie: Angeldragers (Aculeata)
Familie: Graafwespen (Crabronidae)
Genus: Blokhoofdwespen (Ectemnius)

Cicadendoders (Gorytes)

Cicadendoders

Cicadendoders horen tot de familie van de Graafwespen. Het zijn middelgrote wespen met schuimcicaden als prooi.

Onderorde: Apocrita
Sectie: Angeldragers (Aculeata)
Familie: Graafwespen (Crabronidae)
Genus: Cicadendoders (Gorytes)

Groefbijendoder (Cerceris rybyensis)

Knoopwespen

Knoopwespen horen tot de familie van de Graafwespen. Je herkent ze aan de ingesnoerde achterlijfssegmenten.

Onderorde: Apocrita
Sectie: Angeldragers (Aculeata)
Familie: Graafwespen (Crabronidae)
Genus: Knoopwespen (Cerceris)

Pottenbakkerswespen

Pottenbakkerswespen

Pottenbakkerswespen horen tot de familie van de Graafwespen. Ze zijn zwart en nestelen in holle stengels.

Onderorde: Apocrita
Sectie: Angeldragers (Aculeata)
Familie: Graafwespen (Crabronidae)
Genus: Pottenbakkerswespen (Trypoxylon)

Spieswespen

Spieswespen

Spieswespen horen tot de familie van de Graafwespen. Kleine wespen met een opvallende doorn op de borst.

Onderorde: Apocrita
Sectie: Angeldragers (Aculeata)
Familie: Graafwespen (Crabronidae)
Genus: Spieswespen (Oxybelus)

Zeefwespen

Zeefwespen

Zeefwespen horen tot de familie van de Graafwespen. Mannetjes herken je aan de sterk verbrede voorschenen.

Onderorde: Apocrita
Sectie: Angeldragers (Aculeata)
Familie: Graafwespen (Crabronidae)
Genus: Zeefwespen (Crabro)

Knotswespen

Knotswespen

Knotswespen

Knotswespen zijn slank en tubevormig. Bij de mannetjes hebben de antennes vaak een knotsvormig einde.

Onderorde: Apocrita
Sectie: Angeldragers (Aculeata)
Familie: Knotswespen (Sapygidae)
Genus: Knotswespen (Sapyga)

Langsteelgraafwespen

Langsteelgraafwespen

Rupsendoders

Rupsendoders zijn zwart met rode wespen met een opvallend lange wespentaille.

Onderorde: Apocrita
Sectie: Angeldragers (Aculeata)
Familie: Langsteelgraafwespen (Sphecidae)
Genus: Rupsendoders (Ammophila)

Plooivleugelwespen

Deukmetselwespen (Symmorphus)

Deukmetselwespen

Deukmetselwespen horen tot de familie van de Plooivleugelwespen. Ze hebben een groef op het 1e achterlijfssegment.

Onderorde: Apocrita
Sectie: Angeldragers (Aculeata)
Familie: Plooivleugelwespen (Vespidae)
Genus: Deukmetselwespen (Symmorphus)

Hoornaren

Hoornaren

Hoornaren horen tot de familie van de Plooivleugelwespen. Het zijn de grootste wespen in Nederland.

Onderorde: Apocrita
Sectie: Angeldragers (Aculeata)
Familie: Plooivleugelwespen (Vespidae)
Genus: Hoornaren (Vespa)

Kortkopwespen

Kortkopwespen

Kortkopwespen horen tot de familie van de Plooivleugelwespen. Bij deze groep horen ook de limonadewespen.

Onderorde: Apocrita
Sectie: Angeldragers (Aculeata)
Familie: Plooivleugelwespen (Vespidae)
Genus: Kortkopwespen (Vespula)

Langkopwespen

Langkopwespen

Langkopwespen horen tot de familie van de Plooivleugelwespen. Het zijn relatief grote wespen.

Onderorde: Apocrita
Sectie: Angeldragers (Aculeata)
Familie: Plooivleugelwespen (Vespidae)
Genus: Langkopwespen (Dolichovespula)

Muurwespen

Muurwespen

Muurwespen horen tot de familie van de Plooivleugelwespen. De verschillende soorten lijken sterk op elkaar.

Onderorde: Apocrita
Sectie: Angeldragers (Aculeata)
Familie: Plooivleugelwespen (Vespidae)
Genus: Muurwespen (Ancistrocerus)

Urntjeswespen

Urntjeswespen

Urntjeswespen horen tot de familie van de Plooivleugelwespen. Deze sierlijke wespen maken urnvormige nestjes.

Onderorde: Apocrita
Sectie: Angeldragers (Aculeata)
Familie: Plooivleugelwespen (Vespidae)
Genus: Urntjeswespen (Eumenes)

Veldwespen

Veldwespen

Veldwespen horen tot de familie van de Plooivleugelwespen. In Nederland komen twee soorten voor.

Onderorde: Apocrita
Sectie: Angeldragers (Aculeata)
Familie: Plooivleugelwespen (Vespidae)
Genus: Veldwespen (Polistes)

Spinnendoders

Spinnendoders

Tuinspinnendoders

Tuinspinnendoders hebben een rood met zwart achterlijf. De voorkant van het halsschild helt steil naar voren.

Onderorde: Apocrita
Sectie: Angeldragers (Aculeata)
Familie: Spinnendoders (Pompilidae)
Genus: Tuinspinnendoders (Caliadurgus)

Metselspinnendoders

Metselspinnendoders

Metselspinnendoders zijn zwart. Er is één soort, waarbij de mannetjes witte vlekken op de kop hebben.

Onderorde: Apocrita
Sectie: Angeldragers (Aculeata)
Familie: Spinnendoders (Pompilidae)
Genus: Metselspinnendoders (Auplopus)

Borstelspinnendoders

Borstelspinnendoders

Borstelspinnendoders zijn relatief grote zwarte spinnendoders. Vrouwtjes hebben borstels achter op het achterlijf.

Onderorde: Apocrita
Sectie: Angeldragers (Aculeata)
Familie: Spinnendoders (Pompilidae)
Genus: Borstelspinnendoders (Anoplius)

Sluipwespen

Er zijn zo’n 4.000 soorten sluipwespen (Parasitica) in Nederland. Dat is bijna een kwart van alle insectensoorten in Nederland! De soorten zijn verdeeld over diverse families en genera (geslachten). Enkele daarvan zijn hieronder te vinden.

Bronswespachtigen

Bronswespachtigen

Staartwespen

Staartwespen zijn meestal vrij kleine groen of rood metaalkleurige wespen met een relatief lange legboor.

Onderorde: Apocrita
Sectie: Sluipwespen (Parasitica)
Superfamilie: Bronswespachtigen (Chalcidoidea)
Familie: Staartwespen (Torymidae)

Bronswespachtigen

Bronswespen

Bronswespen zijn vaak zeer kleine wespen (0,5 mm tot 3 mm) met een groene of rode metaalkleur.

Onderorde: Apocrita
Sectie: Sluipwespen (Parasitica)
Superfamilie: Bronswespachtigen (Chalcidoidea)
Familie: Staartwespen (Torymidae)

Gewone sluipwespen

Cryptinae

Gewone sluipwespen

Gewone sluipwespen. Deze familie bestaat uit bijna 4.000 soorten. Sluipwespen hebben lange antennes.

Onderorde: Apocrita
Sectie: Sluipwespen (Parasitica)
Familie: Gewone sluipwespen (Ichneumonidae)

Tromatobia

Gewone sluipwespen

Gewone sluipwespen. De vrouwtjes van sommige soorten hebben enorm lange legboren.

Onderorde: Apocrita
Sectie: Sluipwespen (Parasitica)
Familie: Gewone sluipwespen (Ichneumonidae)
Genus: Tromatobia

Hongerwespen

Hongerwespen

Hongerwespen

Hongerwespen zijn sierlijke wespen, die opvallen met het omhoog staande achterlijf en de brede achterschenen.

Onderorde: Apocrita
Sectie: Sluipwespen (Parasitica)
Familie: Hongerwespen (Gasteruptiidae)

Hongerwespen

Hongerwespen

Hongerwespen. De vrouwtjes hebben lange legboren. De lengte daarvan verschilt per soort.

Onderorde: Apocrita
Sectie: Sluipwespen (Parasitica)
Familie: Hongerwespen (Gasteruptiidae)

Bladwespachtigen

De onderorde van de Bladwespachtigen (Symphyta) omvat de Bladwespen, Houtwespen en Halmwespen. Dat zijn allemaal wespen zonder wespentaille, er is geen versmalling tussen het borststuk en het achterlijf. Er zijn zo’n 540 soorten in deze onderorde. De soorten zijn verdeeld over diverse families en genera. Enkele daarvan zijn hieronder te vinden.

Echte bladwespen

Echte bladwespen

Echte bladwespen

Echte bladwespen. Er zijn ruim 500 soorten in deze familie. Bladwespen hebben geen wespentaille.

Onderorde: Symphyta
Familie: Echte bladwespen (Tenthredinidae)

Echte bladwespen

Echte bladwespen

Echte bladwespen. Bladwespen worden ook zaagwespen genoemd. De larven van bladwespen lijken op rupsen.

Onderorde: Symphyta
Familie: Echte bladwespen (Tenthredinidae)

Knotssprietbladwespen

Knotssprietbladwespen

Knotssprietbladwespen

Knotssprietbladwespen hebben knotsvormige antennes. Het genus Abia vind je op kamperfoelie of knautia.

Onderorde: Symphyta
Familie: Knotssprietbladwespen (Cimbicidae)
Genus: Abia

Knotssprietbladwespen

Knotssprietbladwespen

Knotssprietbladwespen hebben knotsvormige antennes. Het genus Trichiosoma is vrij harig.

Onderorde: Symphyta
Familie: Knotssprietbladwespen (Cimbicidae)
Genus: Trichiosoma