Lantaarntje

Het Lantaarntje (Ischnura elegans) is een zeer algemene waterjuffer, die je overal in Nederland kunt tegenkomen. Het achterlijf van het Lantaarntje is grotendeels zwart, behalve het 8e segment dat volledig blauw gekleurd is. Het lijkt een beetje op een lantaarntje aan een stokje, waar de juffer ook zijn naam aan te danken heeft.

Lantaarntjes paringswiel

Lantaarntjes mannetje en vrouwtje in een paringswiel

Mannetje

Mannetjes zijn blauw of groen. Het lantaarntje (8e segment) is vrijwel altijd blauw.

Herkenning Lantaarntje mannetje:

  • Kleur: blauw (jonge mannetjes zijn groen)
  • Achterlijf:
    • segment 1: blauw
    • segment 2: bovenkant zwart, onderkant blauw, het zwart is breder aan de kant van de borst (verschil t.o.v. vrouwtje)
    • segment 3 t/m 6: grotendeels zwart, aan de onderkant vaak een beetje gelig
    • segment 7: bovenkant zwart, onderkant blauw
    • segment 8 (het lantaarntje): volledig blauw
      (bij de Tengere grasjuffer is segment 9 volledig blauw)
    • segment 9: bovenkant zwart, onderkant blauw
    • segment 10: grotendeels zwart
  • Pterostigma’s (vlek in de vleugel): tweekleurig met een donkere basis en een lichte top
Lantaarntje (Ischnura elegans) mannetje

Lantaarntje mannetje

Lantaarntje (Ischnura elegans) mannetje

Lantaarntje mannetje

Lantaarntje (Ischnura elegans) jong mannetje

Lantaarntje jong mannetje

Lantaarntje (Ischnura elegans) jong mannetje

Lantaarntje jong mannetje

Vrouwtje

De vrouwtjes van het Lantaarntje zijn er in 5 kleurvarianten (vormen). Bij sommige vormen verandert de kleur als de juffer ouder wordt. Het achterlijf van het Lantaarntje is grotendeels zwart, behalve het 8e segment (het lantaarntje) dat blauw of bruin gekleurd is.

Herkenning Lantaarntje vrouwtje:

  • Kleur: 5 kleurvarianten (groen, blauw, paars, roze/oranje of bruin/oranje)
  • Achterlijf:
    • segment 1: lichte kleur (lichte kleur afhankelijk van kleurvariant)
    • segment 2: bovenkant zwart, onderkant licht, het zwart is smaller aan de kant van de borst (verschil t.o.v. mannetje)
    • segment 3 t/m 6: grotendeels zwart, aan de onderkant vaak een beetje gelig
    • segment 7: bovenkant zwart, onderkant licht
    • segment 8 (het lantaarntje): blauw of bruin
    • segment 9: bovenkant zwart, onderkant licht
    • segment 10: grotendeels zwart
  • Pterostigma’s (vlek in de vleugel): tweekleurig met een donkere basis en een lichte top

Kleurvariant Paars / violet (vorm violacea)

  • Kleur: paars / violet met zwarte schoudernaadstreep (streep onder de schouderstreep)
  • Lantaarntje: blauw

De paarse kleur verandert later naar blauw (vorm typica) of groen (vorm infuscans).

Lantaarntje vrouwtje paars

Lantaarntje vrouwtje paarse vorm

Lantaarntje vrouwtje

Lantaarntje vrouwtje

Kleurvariant Blauw (vorm typica)

  • Kleur: blauw met zwarte schoudernaadstreep (streep onder de schouderstreep)
  • Lantaarntje: blauw
Lantaarntje (Ischnura elegans) vrouwtje

Lantaarntje vrouwtje blauwe vorm

Lantaarntje vrouwtje blauw

Lantaarntje vrouwtje blauwe vorm

Kleurvariant Groen (vorm infuscans)

  • Kleur: groen met zwarte schoudernaadstreep (streep onder de schouderstreep)
  • Lantaarntje: bruin (soms zo donker dat het zwart lijkt)
Lantaarntje (Ischnura elegans) vrouwtje groene vorm

Lantaarntje vrouwtje groene vorm

Lantaarntje vrouwtje groen

Lantaarntje vrouwtje groene vorm

Kleurvariant Roze / oranje (vorm rufescens)

  • Kleur: roze / oranje zonder schoudernaadstreep (streep onder de schouderstreep)
  • Lantaarntje: blauw

De roze kleur verandert later naar bruin / oranje (vorm infuscans-obsoleta).

Lantaarntje (Ischnura elegans) vrouwtje roze oranje

Lantaarntje vrouwtje roze oranje vorm

Lantaarntje (Ischnura elegans) vrouwtje roze oranje

Lantaarntje vrouwtje roze oranje vorm

Lantaarntje (Ischnura elegans) vrouwtje roze oranje

Lantaarntje vrouwtje roze oranje vorm

Lantaarntje (Ischnura elegans) vrouwtje roze oranje

Lantaarntje vrouwtje roze oranje vorm

Kleurvariant Bruin / oranje (vorm infuscans-obsoleta)

  • Kleur: bruin / oranje zonder schoudernaadstreep (streep onder de schouderstreep)
  • Lantaarntje: bruin (soms zo donker dat het zwart lijkt)
Lantaarntje (Ischnura elegans) vrouwtje bruin oranje vorm

Lantaarntje vrouwtje bruin oranje vorm

Lantaarntje vrouwtje bruin oranje

Lantaarntje vrouwtje bruin oranje vorm

Lantaarntje vrouwtje bruin oranje vorm

Lantaarntje (Ischnura elegans) vrouwtje

Lantaarntje vrouwtje

Informatie Lantaarntje

Latijnse naam: Ischnura elegans
Familie: waterjuffers (Coenagrionidae)
Onderfamilie: Ischnurainae

Zeldzaamheid: algemeen
Lengte: 30 – 34 mm
Waar te vinden: heel Nederland
Vliegtijd: april t/m september (piek in mei t/m augustus)
Overwinteren: 1 keer
Uitsluipen: april t/m augustus (piek in mei)

Engelse naam: Common Bluetail, Blue-tailed Damselfly
Duitse naam: Grosse Pechlibelle
Franse naam: Agrion élégant

Meer libellen

Bekijk ook andere libellen uit de Juffers familie.

Variabele waterjuffer (Coenagrion pulchellum) mannetje

Variabele waterjuffer mannetje

Mannetjes van de Variabele waterjuffer zijn te herkennen aan de onderbroken schouderstreep (‘uitroepteken’).

Zeldzaamheid: algemeen
Latijnse naam: Coenagrion pulchellum
Familie: waterjuffers (Coenagrionidae)
Onderfamilie: Ceonagrioninae

Vuurjuffer (Pyrrhosoma nymphula) mannetje

Vuurjuffer mannetje

Mannetjes van de Vuurjuffer zijn grotendeels rood. De laatste vier segmenten hebben zwarte vlakken.

Zeldzaamheid: algemeen
Latijnse naam: Pyrrhosoma nymphula
Familie: waterjuffers (Coenagrionidae)
Onderfamilie: Ceonagrioninae